Poglądowa kalkulacja opłacalności produktów rolniczych wrzesień 2015 rok
dla woj. świętokrzyskiego z uwzględnieniem kosztów pracy
Układ kalkulacji umożliwia przeprowadzenie rachunku na dwóch poziomach. Pierwszą kategorią dochodową jest nadwyżka bezpośrednia, drugą dochód rolniczy netto.
NADWYŻKA BEZPOŚREDNIA z określonej działalności rolniczej to roczna wartość produkcji uzyskana z 1 hektara uprawy lub od jednego zwierzęcia pomniejszona o koszty bezpośrednie poniesione na wytworzenie tej produkcji. Nadwyżka bezpośrednia jest miarą ekonomiczną wykorzystywaną w klasyfikacji gospodarstw rolniczych według standardów Unii Europejskiej.
WARTOŚĆ PRODUKCJI określonej działalności – suma wartości produktów głównych i ubocznych znajdujących się w obrocie rynkowym, określona jest według cen sprzedaży „loco gospodarstwo”.
Do wartości produkcji doliczone są dotacje do produktów, powierzchni (JPO – jednolite płatności obszarowe, UPO – uzupełniające płatności obszarowe, ST – specjalna płatność obszarowa do powierzchni upraw roślin strączkowych i motylkowych drobnonasiennych) lub zwierząt (PZ – płatności zwierzęce), odejmowane są natomiast różnego rodzaju straty. Wartość produkcji zawiera zryczałtowany zwrot podatku VAT na poziomie 7%.
KOSZTY BEZPOŚREDNIE – koszty, które bez żadnej wątpliwości można przypisać do określonej działalności, ich wielkość ma proporcjonalny związek ze skalą produkcji i mają bezpośredni wpływ na rozmiar produkcji. Składniki kosztów bezpośrednich pochodzące z zewnątrz gospodarstwa określane są według cen zakupu, natomiast składniki kosztów wytworzone w gospodarstwie według cen sprzedaży „loco gospodarstwo”. Produkty własne nietowarowe (np. zielonka, kiszonka) wyceniane są według kosztów bezpośrednich poniesionych na ich wytworzenie.
Rachunek nadwyżki bezpośredniej służy ocenie poszczególnych działalności produkcyjnych i może być wykorzystywany do podejmowania decyzji w gospodarstwie, np.:
- wyboru działalności produkcji, tzn. co produkować?
- określenia rozmiaru produkcji, tzn. ile produkować?
- wyboru poziomu intensywności produkcji, tzn. jak produkować?
DOCHÓD ROLNICZY NETTO – jest nadwyżką bezpośrednią pomniejszoną o koszty pośrednie.
KOSZTY POŚREDNIE – koszty, których nie można przypisać do określonej działalności.
Do kosztów pośrednich należą: pośrednie nakłady gospodarcze, podatki, ubezpieczenia, amortyzacja, koszty pośrednich czynników zewnętrznych (praca najemna, czynsze, odsetki od obcego kapitału).
Do kosztów bezpośrednich produkcji roślinnej zaliczono: materiał siewny, nawozy mineralne, nawozy organiczne z zakupu i inne koszty tj. sznurek, folia, doniczki, worki itp.
Do kosztów bezpośrednich produkcji zwierzęcej zaliczono: pasze z zakupu, pasze potencjalnie towarowe, pasze nietowarowe (liczone po kosztach bezpośrednich produkcji roślinnej) i inne kosztytj. inseminacja, usługi weterynaryjne, środki czystości itp.
Koszty pośrednie produkcji roślinnej obejmują usługi, pracę maszyn własnych, koszty utrzymania budynków, podatki i ubezpieczenia, pozostałe koszty i pracę najemną.
Koszty pośrednie produkcji zwierzęcej obejmują: pracę maszyn własnych, koszty utrzymania budynków, koszty ogólnogospodarcze i koszty produkcji pasz własnych.
|
Lp. |
Jednostka |
Nazwa |
Wartość dochodu rolniczego szacunkowo- realnego ( zł) |
|
1. |
ha |
Pszenica ozima |
- 55,89 |
|
2. |
ha |
Pszenica jara |
- 316,66 |
|
3. |
ha |
żyto |
- 1 271,04 |
|
4. |
ha |
Jęczmień ozimy |
-228,04 |
|
5. |
ha |
Jęczmień jary |
- 1 425.36 |
|
6. |
ha |
owies |
- 1 258,96 |
|
7. |
ha |
Mieszanka zbożowa ozima |
- 631,47 |
|
8. |
ha |
Mieszanka zbożowa jara |
- 631.42 |
|
9. |
ha |
Kukurydza na ziarno |
- 1 559,43 |
|
10. |
ha |
Pszenżyto ozime/ jare |
- 337,01 |
|
11. |
ha |
Gryka |
- 125,22 |
|
12. |
ha |
Proso |
132,00 |
|
13. |
ha |
Pozostałe zbożowe / amarantu, sorgo,kanar itp./ |
800,00 |
|
14. |
ha |
Groch |
608,00 |
|
15. |
ha |
Bób |
8 500,00 |
|
16. |
ha |
Fasola |
5 318,55 |
|
17. |
ha |
Inne strączkowe/ soczewica, cieciorka/ |
520,50 |
|
18. |
ha |
Groch polny |
325.15 |
|
19. |
ha |
Bobik |
97,04 |
|
20. |
ha |
Łubin słodki |
-79,86 |
|
21. |
ha |
Wyka |
1 514,81 |
|
22. |
ha |
Mieszanka zbożowo - strączkowa |
750,00 |
|
23. |
ha |
Mieszanka strączkowo - pastewna |
930,00 |
|
24. |
ha |
Ziemniak jadalny |
6 497,63 |
|
25. |
ha |
Ziemniak przemysłowy |
3 250,00 |
|
26. |
ha |
Burak cukrowy |
244,71 |
|
27. |
ha |
Tytoń |
12 793,04 |
|
28. |
ha |
Chmiel |
15 300,20 |
|
29. |
ha |
Rzepak ozimy/jary |
767,96 |
|
30. |
ha |
Słonecznik na ziarno |
2,15 |
|
31. |
ha |
Soja oleista |
875,24 |
|
32. |
ha |
Len oleisty |
1 196,79 |
|
33. |
ha |
Gorczyca |
619,81 |
|
34. |
ha |
Len włóknisty |
598,40 |
|
35. |
ha |
Konopie |
1450,95 |
|
36. |
ha |
Zioła i przyprawy |
6 430,26 |
|
37. |
ha |
Cykoria korzeniowa |
2 550,36 |
|
38. |
ha |
Róża bezkońcowa |
450,55 |
|
39. |
ha |
Koniczyna , lucerna |
929,85 |
|
40. |
ha |
Trawy polowe |
1 561,25 |
|
41. |
ha |
Cebula na nasiona |
16 250,26 |
|
42. |
ha |
Łubin gorzki na nasiona |
402,05 |
|
43. |
ha |
Kapusta |
-277,14 |
|
44. |
ha |
Kalafior |
2 728,17 |
|
45. |
ha |
Cebula |
1 226,26 |
|
46. |
ha |
Marchew jadalna |
5 260,54 |
|
47. |
ha |
Burak ćwikłowy |
4 600,90 |
|
48. |
ha |
Pomidor gruntowy |
2 099,44 |
|
49. |
ha |
Ogórek gruntowy |
4 378,39 |
|
50. |
ha |
Pietruszka |
20 085,13 |
|
51. |
ha |
Seler |
14 492,27 |
|
52. |
ha |
Por |
11 523,94 |
|
53. |
ha |
Truskawka gruntowa |
7 228,00 |
|
54. |
ha |
Pomidor pod osłonami |
462 438,78 |
|
55. |
ha |
Ogórki pod osłonami |
220 800,45 |
|
56. |
ha |
Papryka pod osłonami |
63 750,00 |
|
57. |
ha |
Sałata pod osłonami |
139 591,10 |
|
58. |
ha |
Truskawki pod osłonami |
28 847,00 |
|
59. |
ha |
Zioła pod osłonami |
180 250,15 |
|
60. |
ha |
Kwiaty i rośliny ozdobne gruntowe |
44 855,23 |
|
61. |
ha |
Kwiaty i rośliny ozdobne pod osłonami |
450 520,15 |
|
62. |
ha |
Jabłoń |
3 239,44 |
|
63. |
ha |
Grusza |
-457,38 |
|
64. |
ha |
Śliwa |
292,65 |
|
65. |
ha |
Wiśnia |
-698,89 |
|
66. |
ha |
Czereśnia |
193,66 |
|
67. |
ha |
Orzech włoski |
5 620,40 |
|
68. |
ha |
Brzoskwinia |
4 322,16 |
|
69. |
ha |
Agrest |
4 432,15 |
|
70. |
ha |
Porzeczka |
-775,76 |
|
71. |
ha |
Malina |
8 404,50 |
|
72. |
ha |
Leszczyna |
2 976,00 |
|
73. |
ha |
Aronia |
-407,40 |
|
74. |
ha |
Borówka wysoka |
50 886,96 |
|
75. |
ha |
Drzewa i krzewy owocowe rosnące poza plantacjami / łącznie z jagodowymi, bez truskawek i poziomek/ |
222,40 |
|
76. |
ha |
Winnica/ winorośl/ |
5 600,00 |
|
77. |
ha |
Szkółki drzew ozdobnych |
60 746,15 |
|
78. |
ha |
Szkółki krzewów ozdobnych |
15 226,50 |
|
79. |
ha |
Szkółki drzew owocowych |
79 428,22 |
|
80. |
ha |
Szkółki krzewów owocowych |
25 300,30 |
|
81. |
ha |
Szkółki drzew leśnych do celów handlowych |
28 500,26 |
|
82. |
ha |
Wiklina |
42 194,77 |
|
83. |
ha |
Bez czarny na owoc |
5821,30 |
|
84. |
ha |
Uprawy trwałe pod osłonami , winogrona |
89 300,15 |
|
85. |
100m² |
Uprawy grzybów jadalnych pieczarki |
546,21 |
|
86. |
ha |
Buraki pastewne |
50,36 |
|
87. |
ha |
Inne okopowe pastewne / marchew pastewna, brukiew, kapusta pastewna itp./ |
255,46 |
|
88. |
ha |
Trawy na zielonkę |
820,00 |
|
89. |
ha |
Kukurydza na zielonkę |
650,00 |
|
90. |
ha |
Strączkowe pastewne na zielonkę |
545,25 |
|
91. |
ha |
Motylkowe pastewne na zielonkę / koniczyna , lucerna/ |
750,45 |
|
92. |
ha |
Inne pastewne na zielonkę / zboża rzepak, słonecznik itp./ |
400,00 |
|
93. |
ha |
Łąki i pastwiska trwałe utrzymywane w dobrej kulturze rolnej z wyjątkiem nieuprawianych terenów do wypasu oraz łąk i pastwisk wyłączonych z produkcji podlegających dopłatom |
755,25 |
|
94. |
ha |
Pastwiska trwałe utrzymywane w dobrej kulturze rolnej – nieuprawiane tereny do wypasu |
156,26 |
|
95. |
1 szt. |
Konie ogółem |
1 927,32 |
|
96. |
1 szt. |
Byczki i jałówki ubijane poniżej 1 roku |
36,07 |
|
97. |
1 szt. |
Byczki i jałówki poniżej 1 roku do dalszej hodowli |
6,52 |
|
98. |
1 szt. |
Byczki w wieku 1-2 lata |
430,80 |
|
99. |
1 szt. |
Jałówki w wieku 1-2 lata |
255,76 |
|
100. |
1 szt. |
Samce bydła w wieku 2-ch lat i więcej |
125,59 |
|
101. |
1 szt. |
Jałówki hodowlane w wieku 2-ch lat i więcej |
115,63 |
|
102. |
1 szt. |
Jałówki opasowe w wieku 2- ch lat i więcej |
165,23 |
|
103. |
1 szt. |
Krowy mleczne |
612,06 |
|
104. |
1 szt. |
Krowy mamki |
202,00 |
|
105. |
1 szt. |
Owce maciorki |
-378,26 |
|
106. |
1 szt. |
Jagnięta poniżej 1 roku |
-213,73 |
|
107. |
1 szt. |
Pozostałe owce dorosłe – skopy |
-750,00 |
|
108. |
1 szt. |
Kozy samice jednoroczne i starsze |
-250,56 |
|
119. |
1 szt. |
Pozostałe kozy – koźlęta, capy |
-736,49 |
|
110. |
1 szt. |
Prosięta o wadze do 20 kg. |
25,44 |
|
111. |
1 szt. |
Lochy o wadze 50 kg. i więcej |
234,00 |
|
112. |
1 szt. |
Tuczniki o wadze 50 kg. I więcej |
-13,41 |
|
113. |
1 szt. |
Warchlaki o wadze - 50 kg. |
72,33 |
Opracował: Tomasz Banaś - inspektor ds. rozwoju obszarów wiejskich w Świętokrzyskiej Izbie Rolniczej
